Oświecim jest miastem kojarzącym się przede wszystkim z działającym tu w czasie II wojny światowej niemieckim nazistowskim obozem Auschwitz. Jednak oprócz niego jest tu także zamek i sporo zabytkowej zabudowy.
Historia Oświęcimia sięga czasów piastowskich. Od początków XIV w. było to niezależne księstwo, które ze względu na położenie na pograniczu Małopolski i Śląska rozwijało się jako prężny ośrodek handlowy i rzemieślniczy. Z tego okresu zachował się gotycki zamek w Oświęcimiu, w którym można oglądać multimedialne wystawy związane z historią miasta.
W XV w. Księstwo Oświęcimskie zostało odsprzedane królowi Polski Kazimierzowi Jagiellończykowi i aż do czasów rozbiorów znajdowało się w granicach Rzeczpospolitej. Z czasem zaczęło się tu osiedlać coraz więcej Żydów, a przed II wojną światową stanowili oni około połowy mieszkańców. O historii Żydów oświęcimskich przypomina Muzeum Żydowskie i Synagoga będące jednocześnie ośrodkiem kultury i galerią.
Najbardziej znanym obiektem w Oświęcimiu jest Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau. Obejmuje ono teren obozu koncentracyjnego Auschwitz oraz obozu zagłady Birkenau z zachowanymi budynkami obozowymi, rampą kolejową oraz ruinami krematoriów. Przejmujące wystawy pokazują zbrodnie jakich dokonali Niemcy na przywożonych tu Żydach, Polakach, Romach i przedstawicielach innych narodowości.
