Gotycki Zamek w Oświęcimiu stoi na wzgórzu nad brzegiem Soły. Składa się dziś jedynie ze średniowiecznej wieży oraz budynku mieszkalnego z XVI wieku. W jego wnętrzach mieści się Muzeum. Jego główne wystawy zatytułowane są wspólną nazwą: W królewskim mieście Oświęcimiu. Przez stare fotografie, prezentacje multimedialne, przedmioty codziennego użytku i dokumenty pokazują życie miasta z przełomu XIX i XX wieku. Jest tu też wystawa archeologiczna, której najcenniejszym eksponatem jest płyta nagrobna Mikołaja Myszkowskiego z końca XV wieku.
Zamek w Oświęcimiu został zbudowany już w XII wieku. Najstarszą jego częścią jest o wiek późniejsza gotycka wieża, nakryta namiotowym dachem. Był własnością królewską. W XVI wieku zaczął podupadać i po wojnach ze Szwecja popadł w ruinę. W XIX wieku przystosowano do celów magazynowych najlepiej zachowany budynek mieszkalny i wieżę. Po II wojnie światowej stał się siedzibą muzeum.
Po całkowitej reorganizacji ekspozycji w 2008 roku jest to dziś nowoczesna placówka, wykorzystująca nowe formy przekazu. Wystawa „W królewskim mieście Oświęcimiu” jest próbą przeniesienia zwiedzającego w czasie. Pierwsze sale prezentują multimedialny, trójwymiarowy spacer po dawnym mieście wykonany na podstawie starych rycin, zdjęć i widokówek. Można tu też zobaczyć pamiątki po oświęcimskich urzędach i zakładach przemysłowych. Druga część to odtworzone wnętrza mieszczańskich domów, zarówno polskich jak i żydowskich.