Novara jest największym obok Turynu miastem Piemontu, znanym z bitwy, która rozegrała się tu w 1849 r. i była istotnym krokiem w historii ruchu dążącego do zjednoczenia Włoch.
Ze względu na swoje położenie Novara w ciągu całej swojej historii narażona była na najazdy i wojny. Historia miasta sięga czasów rzymskich i zachowały się tu fragmenty murów miejskich. W późniejszych wiekach miasto było wielokrotnie niszczone, ale odradzało się głównie dzięki położeniu na ważnej drodze handlowej.
Dużą rolę w historii odegrała Novara w XIX w. W jej sąsiedztwie rozegrała się w 1849 r. bitwa pod Novarą. W jej wyniku wojska austriackie pokonały armię Królewstwa Sardynii, co doprowadziło do dostanie się tych terenów pod panowanie Habsburgów. Bitwa ta doprowadziła do narodzin włoskiego ruchu niepodległościowego, który zintensyfikował dążenia do zjednoczenia Włoch.
Najważniejsze zabytki i atrakcje Novary skupione są w obrębie dawnych murów miejskich. Najbardziej znaczącym budynkiem jest monumentalna bazylika San Gaudenzio zbudowana w drugiej połowie XIX w. Jej wysoka na ponad 120 m kopuła jest charakterystycznym elementem panoramy miasta. Z tego samego okresu pochodzi neoklasycystyczna katedra zbudowana na miejscu rzymskiej świątyni Jowisza.
Ważnym zabytkiem Novary jest Monumentalny kompleks Borletto. Dawny pałac władz miejskich stojący w centrum Starego Miasta został zamieniony na centrum kulturalne. znajduje się tu m.in. Galeria Paolo i Adele Giannoni, sale koncertowe oraz wiele instytucji kulturalnych.