Lubiąż jest wsią, której najważniejszą budowlą jest monumentalne opactwo cystersów, w którym działa obecnie Ekomuzeum. Miejscowość w ciągu całej swojej historii związana była z klasztorem i do dziś pozostaje w cieniu tej niezwykłej barokowej budowli.
W 1163 r. książę Bolesław Wysoki sprowadził w te okolice zakon cystersów i nadał im rozległe dobra ziemskie. Był to pierwszy klasztor cystersów na Śląsku i bardzo szybko wyrósł on na znaczące centrum religijne. Opactwo było też właścicielem licznych wsi i terenów w okolicy i utrzymywało się głównie z rolnictwa. Wieś Lubiąż, która przez jakiś czas była miastem rozwinęła się ok. 2 km od siedziby klasztoru pełniąc w stosunku do niego rolę służebną.
Opactwo cystersów przez wieki rozwijało się jako jeden z głównych ośrodków monastycznych na Śląsku. W obecnym, barokowym kształcie zostało przebudowane na przełomie XVII i XVIII w. Niedługo później bo w 1810 r. zakon został zsekularyzowany i rozwiązany, a zabudowania przeznaczono na cele świeckie. Bardzo duże zniszczenia przyniósł mu okres po II wojnie światowej, ale po 1990 r. rozpoczęła się sukcesywna odbudowa i przywracanie mu blasku.
Działające w klasztorze Ekomuzem jest największą atrakcją Lubiąża. Wytyczono trasy zwiedzania, w części pomieszczeń oglądać można wystawy poświęcone historii opactwa oraz dziejom lokalnego przemysłu. Do zwiedzania udostępniona jest m.in. kaplica, refektarz, sala książęca i biblioteka.
