Sanktuarium Maryjne na Górze Chełmskiej

Położony na Górce Chełmskiej zespół katedralny góruje nad miastem wieżami późnobarokowej bazyliki p.w. Narodzenia NMP. W jej wnętrzu można zobaczyć dwa obrazy z XVIII wieku, późnobarokowe, bogato zdobione antepedium z blachy srebrnej oraz wiele innych elementów wystroju.

Dookoła bazyliki usytuowane są XVII-wieczne budynki z barokową Bramą Uściługską z 1616 roku. Uwagę przyciąga piękny budynek południowy z malowniczymi krużgankami arkadowo-filarowymi, a także Pałac Biskupów Unickich. W sąsiedztwie znajduje się też wzniesiony w latach 1640-1649 Klasztor Bazylianów i dzwonnica. Na szczycie 40-metrowej wieży znajduje się punkt widokowy na Chełmno i okolicę. Natomiast na parterze ulokowano Mauzoleum Ofiar Terroru Hitlerowskiego i Stalinowskiego.

Dzwonnica pierwotnie miała charakter bizantyjsko-prawosławny, jednak po przebudowie stanowi integralną część zespołu katedralnego. Podobnie licznym przebudowom została poddana bazylika, której korzenie sięgają jeszcze XIII wieku i pierwszej wybudowanej w tym miejscu cerkwi Bogurodzicy. Obecna budowla pozbawiona jest wielu elementów wyposażenia, jednak stanowi bardzo cenny zabytek architektoniczny.