Pieniny i Przełom Dunajca. Atrakcje i piękne miejsca warte odwiedzenia
Malownicze pasmo górskie Pienin zbudowane jest z jurajskich skał wapiennych wyrzeźbionych przez rwące wody Dunajca. Rzeka płynąca w tym miejscu wzdłuż granicy polsko-słowackiej tworzy unikatowy w skali europejskiej przełom, na którym flisacy organizują spływ tratwami. Po szczytach, przełęczach, dolinach Pienin prowadzą szlaki turystyczne. Na Dunajcu powstał zbiornik Czorsztyński, na którego brzegach górują zamki w Niedzicy i Czorsztynie.
Pieniny – szczyty warte zachodu
Pieniny, zbudowane z odpornych wapieni rogowcowych, podzielone są na trzy mniejsze pasma górskie oddzielone wodami Dunajca. Pieniny Spiskie z najwyższym szczytem Żar o wysokości 879 m n.p.m.; Pieniny Środkowe, zwane inaczej Pieninami Właściwymi lub po prostu Pieninami z najwyższym szczytem Trzy Korony o wysokości 982 m n.p.m. oraz Małe Pieniny z najwyższym szczytem całych Pienin Wysoką inaczej nazywaną Wysokimi Skałkami o wysokości 1050 m n.p.m.
Najbardziej znanym, choć nie najwyższym szczytem Pienin są Trzy Korony. Wznoszą się ok. 500 m nad otaczającym ją terenem, dominują nad lustrem wody Dunajca. Góra ta składa się z pięciu pomniejszych szczytowych turni, najwyższa to Okrąglica, kolejne to: Płaska Skała, Nad Ogródki, Pańska Skała i Niżnia Okrąglica. Na najwyższej turni znajduje się platforma widokowa. Rozpościera się stąd niesamowita panorama na szczyty i doliny Pienin w Polsce i na Słowacji, wijący się Przełom Dunajca, zabudowania Szczawnicy, Krościenka nad Dunajcem, Sromowców Wyżnych i Niżnych, Czerwonego Klasztoru po słowackiej stronie. Zobaczyć stąd można również pasma górskie Beskidów, Gorców oraz Tatr.
Malowniczy przełom Dunajca – spływ, rower, a może pieszo?
Dunajec stanowi główną oś wodną tego pasma górskiego, wielokrotnie go przekraczając i tworząc przełomy. Najsłynniejszym z nich, unikatowym na skalę europejską, jest przełom pomiędzy Sromowcami Niżnymi, gdzie znajduje się początkowa stacja spływu Dunajcem, a Krościenkiem nad Dunajcem i Szczawnicą, gdzie spływ się kończy. Cały ten przełom ciągnie się na długości ok. 15 km. Rzeka, pokonując wapienne masywy górskie, tworzy wiele zakoli, a strome ściany skalne osiągają przewyższenia ok. 300 m.
Flisacy prowadzący stabilne tratwy opowiadają o Pieninach, Dunajcu, usłyszeć można historię oraz legendy. Jedna z legend głosi, że kto podczas spływu napije się wody z Dunajca, żyć będzie sto lat. Inna mówi, że na jednej ze skał swe kopyta odcisnął koń, na którym przez rzekę przeskakiwał Janosik. Początki spływu sięgają XVI wieku, kiedy rozpoczęto spławianie tędy drewna z Tatr, Pienin, Gorców, Beskidów, Dunajcem i dalej Wisłą do Gdańska. Ok. 1840 roku spływ stał się atrakcją turystyczną. Przełom można również zwiedzać pieszo oraz rowerem. Umożliwia to Droga Pienińska prowadząca ze Szczawnicy do Czerwonego Klasztoru, która prowadzi wzdłuż prawego brzegu rzeki, prawie w całości po słowackiej stronie.
Co jeszcze zobaczyć w Pieninach?
Na wysokości Niedzicy na Dunajcu wybudowano zaporę wodną, która tworzy Zalew Czorsztyński. Są tu plaże, można też wypożyczyć łódkę lub rower wodny i aktywnie spędzić czas na wodzie. Po zbiorniku kursują także statki wycieczkowe: „Harnaś”, który wykonuje rejsy widokowe, oraz „Halny” i „Dunajec”, które przewożą turystów pomiędzy zamkami w Niedzicy i Czorsztynie. Zamek w Czorsztynie to obecnie ruiny gotyckiego czternastowiecznego zamku, położone na wzgórzu nad lewym brzegiem Jeziora Czorsztyńskiego. Na przeciwnym, prawym brzegu przy samej tamie, na stromej skarpie położony jest gotycko-renesansowy zamek w Niedzicy, który jest popularnym miejscem wesel i ślubnych sesji zdjęciowych.
Będąc w okolicy nie można ominąć Szczawnicy. Zabytkowe uzdrowisko słynie z kwaśnych, nasyconych dwutlenkiem węgla wód mineralnych, zwanych szczawami. Walory przyrodnicze Pienin chroni Pieniński Park Narodowy, ponadto znajdują się tu rezerwaty przyrody: Biała Woda, Przełom Białki pod Krempachami, Wąwóz Homole, Wysokie Skałki oraz Zaskalskie-Bodnarówka. Bardzo ciekawą atrakcją przyrodniczą jest jeden z tych rezerwatów: Przełom Białki pod Krempachami, gdzie można się poczuć jak w amazońskiej dziczy.