Kruszwicka kolegiata zalicza się do najstarszych polskich zabytków, reprezentujących styl romański i jako jedna z niewielu zachowała pierwotny styl do czasów obecnych. Wnętrze świątyni podobnie, jak sama bryła zewnętrzna, jest surowe i pozbawione nadmiaru ozdób. Zachowały się chrzcielnica i kropielnica, a w absydach można zobaczyć ślady pierwotnych ołtarzy.
Świątynia zbudowana z piaskowca i granitu została odrestaurowana, a jedyna zmiana, jakiej dokonano w pierwotnej konstrukcji to nieznaczne poszerzenie okien. Konstrukcję uzupełnia pojedyncza wieża, która w XVI wieku zastąpiła dwie wcześniejsze.
We wnętrzu zauważa się wiele symbolicznych krzyży, w tym również charakterystyczną, prastarą swastykę – znak chroniący przed szatanem. Podczas prac renowacyjnych odkryto pozostałości okna witrażowego i płytek ceramicznych mogące świadczyć o znacznie bogatszym wyposażeniu kościoła w przeszłości. Na ścianach kościoła można też zobaczyć liczne absydy, kilka płaskorzeźb i znaków kamieniarskich, zachowanych z czasów powstawania budowli.
Atrakcje wewnątrz
