Bazylika WNMP i św. Michała Archanioła

Najważniejszym zabytkiem Trzemeszna jest Bazylika Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła. Za barokową fasadą kościoła kryją się znacznie starsze mury i elementy wyposażenia, których historia sięga czasów pierwszych Piastów.

Początki bazyliki sięgają XII wieku. Powstał tu wtedy romański kościół, przy którym znajdował się klasztor kanoników regularnych. W ciągu wieków budowla ta wielokrotnie zmieniała swoją formę, a swój obecny barokowy kształt zawdzięcza przebudowie z XVII wieku. Największych zniszczeń doświadczyła w okresie II wojny światowej. Wypalone całkowicie wnętrze zostało zrekonstruowane w połowie XX wieku.

Bazylika w Trzemesznie jest budowlą trójnawową, zbudowaną na planie krzyża, z potężną kopułą nad przecięciem naw. Prezbiterium otoczone jest wieńcem kaplic. Fasada z dwiema niskimi wieżami ma wysunięty przed czoło portyk z tarasem. Wewnątrz można zobaczyć pozostałości dawnych kościołów stojących w tym miejscu. W przyziemiu wieży widać grube, romańskie mury. Pochodzące z tego samego okresu masywne kolumny zmontowane są pod chórem. Zachowały się także gotyckie filary i ostrołukowe okna. Na sklepieniu kopuły znajduje się monumentalna barokowa polichromia autorstwa Franciszka Smuglewicza, którą odtworzono po wojennych zniszczeniach.