Łysa Góra - 594 m n.p.m.

Łysa Góra, nazywana także Świętym Krzyżem należy do najchętniej przez turystów odwiedzanych miejsc w Górach Świętokrzyskich. Choć nie jest ich najwyższym szczytem, to na pewno najbardziej rozpoznawalnym. Łatwo dostępna szlakami z Nowej Słupi i Przełęczy Huckiej ma oprócz pięknych widoków wiele atrakcji dla turystów. Należą do nich największe w Europie Środkowej gołoborze, Muzeum Świętokrzyskiego Parku Narodowego oraz klasztor, w którym przechowywane są relikwie Krzyża Świętego.

Nazwa Łysa Góra wywodzi się z ludowej tradycji. Nawiązuje do bezleśnego, pokrytego rumoszem skalnym charakteru szczytu. Uznawany był on za siedzisko złych mocy i miejsce odbywania się sabatów czarownic. Na szczycie odkryto ślady pogańskich miejsc kultu. Na ich miejscu prawdopodobnie już w początkach XI wieku stanął klasztor benedyktyński. Od XIV wieku przechowywane są tu relikwie Krzyża Świętego, co czyni świętokrzyski klasztor jednym z najważniejszych miejsc kultu w Polsce.