Ulokowana na Odrze wyspa połączona jest z lądem Mostem Piaskowym, Mostem Tumskim i Mostami Młyńskimi stanowiąc ciekawą enklawę w obrębie Starego Miasta. Biegnie stąd również trakt spacerowy na Wyspę Słodową.
Na powierzchni około 5 ha znajduje się jedna ulica główna, jedna mniejsza i kilka ślepych uliczek, przy których ulokował się kościół Najświętszej Marii Panny na Piasku z gotyckim wyposażeniem, gmach Biblioteki Uniwersyteckiej z muzeum, dawny gotycki kościół św. Anny, dziś pełniący funkcję przedszkola, barokowa cerkiew prawosławna św. Cyryla i Metodego, młyn wodny Maria i kilka domów mieszkalnych.
Przez Piasek przebiegał też jeden z najważniejszych traktów w kierunku północ-południe. W przeszłości teren wyspy należał do Kościoła, a w obecnej świątyni dawniej rezydował klasztor augustianów. Po kasacie zakonów obszar wyspy przeszedł pod zarząd miasta. W obecnym budynku Biblioteki Uniwersyteckiej znajdują się zbiory specjalne obejmujące ok. 3200 rękopisów i starodruków sprzed 1501 r., zbiory kartograficzne i grafiki.