Najstarszym zachowanym budynkiem w Pile jest dom, w którym urodził się Stanisław Staszic. Niewielki domek z szachulcową fasadą mieści dziś Muzeum Stanisława Staszica, które dokumentuje postać naukowca, pisarza i społecznika oraz jego obecność w świadomości Polaków.
Rodzina Stasziców związana była z Piłą od około XVII wieku. W połowie XVIII wieku, Wawrzyniec, ojciec Stanisława piastował urząd burmistrza. Zajmował niewielki domek oraz otaczające go budynki gospodarcze. Do dziś przetrwał tylko budynek mieszkalny. Według wszelkiego prawdopodobieństwa to właśnie tu w 1755 roku urodził się Stanisław Staszic.
Dom Staszica to prostokątny budynek nakryty spadzistym dachem z czerwonej dachówki. Pierwotnie zbudowany był w technice muru pruskiego. Dziś szachulcowa fasada to jedynie imitacja. Układ desek został wykonany na murze i tynku. W domu działa Muzeum. W jego zbiorach znajdują się dokumenty, pamiątki, przedmioty codziennego użytku z różnych okresów życia Stanisława Staszica. Druga wystawa poświęcona jest obecności Staszica w życiu społecznym i naukowym w Polsce.