Muzeum Ziemi Śląskiej w Opawie mieści się w neorenesansowym budynku z końca XIX wieku. Jest to najstarsze muzeum w Czechach. Prezentowane są tu wystawy: przyrodnicza, historyczna i etnograficzna pokazująca dziedzictwo Śląska w granicach obecnych Czech i Austrii.
Początki Muzeum sięgają roku 1814, kiedy miejscowi nauczyciele gimnazjalni założyli pierwszą placówkę, której działalność skupiała się przede wszystkim na obiektach przyrodniczych z okolicy. Muzeum wielokrotnie zmieniało swoją formę, a pod koniec XIX wieku otrzymało nowy budynek od austriackiego cesarza Franciszka Józefa. Jest on dziś głównym gmachem instytucji.
Prezentowane są tu cztery wystawy. Pierwsza z nich dotyczy przyrody Śląska. Zgromadzono tu minerały, okazy botaniczne i zoologiczne oraz znaleziska paleontologiczne. Druga ekspozycja to podróż przez historię Śląska od czasów prehistorycznych do współczesności. Na podstawie znaleziska archeologicznych, dokumentów, broni czy przedmiotów używanych w domach pokazano przemiany, jakim podlegała miejscowa ludność. Trzeci dział prezentuje etnografię Śląska. Zgromadzono tu wyposażenie domów, stroje ludowe, instrumenty oraz przykłady sztuki ludowej. Ostatnia z wystaw poświęcona jest życiu artystycznemu i kulturalnemu Śląska od XVIII wieku do I wojny światowej i pokazuje kształtowanie się tożsamości tutejszej ludności.